INTERNATIONAAL ERKENDE VERGUNNING
Een vergunning voor een nucleaire installatie is een vraag zoals wat was er eerst, de kop of het ei. Het ziet er niet naar uit dat er één Europees land bestaat met voldoende kennis enerige en durf om een vergunningskader samen te stellen. Laat staan dat een door compromissen en grootste gemene deler gedreven instituut als de Europese Unie hiertoe in staat zou zijn. Vlak na de tweede wereldoorlog waren er de Verenigde Staten met hun programma van “Atoms for Peace”, het ziet er momenteel niet naar uit dat er voldoende richtinggevende leiderschap vanuit die hoek komt. Vanuit Canada daarentegen is er wel degelijk de duidelijke wil om een regulerende “framework” neer te zetten.
OVERLEVEN BIJ HET VOORKOMEN VAN DEFECTEN
In 1980 schreef de leermeester van de stichters van google -Leslie Lamport- een paper over het overleven bij het voorkomen van defecten. Zijn manier van denken leverden een revolutionaire manier van denken in de computer wereld op. Dezelfde manier van denken werd gebruikt om de space-shuttle in de lucht te houden. Jammer genoeg konden die principes niet op alle componenten worden toegepast.
Een logische manier van denken reeds toegepast door Byzantijnse Generalen tijdens de Romeinse tijd laten iedereen toe om fouten naar een minimale impact te doen gaan. De space shuttle bevatte verschillende computersystemen, die onder elkaar beslisten wat de beste richting was. Op geen enkel moment waren de computersystemen verantwoordelijk voor het crashen van een space-shuttle. Bij navraag bleek dat vele vliegtuigen op een soortgelijke manier worden ontworpen.
Indien we kijken naar het ongeval van Fukushima, dan kunnen we dit niet beweren. Verschillende noodvoedingen waren op exact dezelfde manier opgesteld, de tsunami kon deze op exact dezelfde manier van de centrale wegvegen. Twee, iets hoger gelegen, reactoren bleven van alle problemen gespaard.
CANADA DE RACE NAAR EEN VERGUNNING
Het framework dat werd neergezet in Canada is uiterst belangrijk, omdat het geniet van een internale erkenning. Kleinere reactoren van 100 MWe worden getransformeerd naar industrieel verzekerbare producten.
IDENTIFICATIE VAN BARRIERES.
De identificatie van mogelijke barrières is een eerste stap van elke veranderings-gecontroleerde proces. Eens er een identificatie is gedaan van mogelijke barrières kan er worden gewerkt aan een oplossing voor elk van die barrières. Gelukkig bestaat er over dit onderwerp vrij veel nucleaire literatuur en marktonderzoek. De figuure hieronder geeft een eerste overzicht van alle bestaande nucleaire barrères:
FINANCIERING.
Een ganse hoofdstuk in deze paper ging reeds over financiering. Financiering is niet onmogelijk, zeker niet als er kan gesproken worden over een duidelijke koppeling tussen het voordeel voor de consument en het bezit van een onderdeel van een centrale.
SOCIALE AANVAARDEN.
HET NIET IN MIJN ACHTERTUIN PRINCIPE.
Dit is een extreem moeilijke barrière om overheen te raken. Opportunistische “omgeving vriendelijke” politici spelen in op de kwetsbaarheid en desinformatie van een manipuleerbare deel van onze bevolking. Jammer genoeg is deze bevolkingsgroep een grote groep, met ondertussen voldoende invloed om traditionele slecht geïnformeerde politici blindelings te laten geloven wat deze pseudowetenschappelijke populisten verkondigen.
HET SNEL IN MIJN ACHTERTUIN PRINCIPE.
Het mantra van “niet in mijn achtertuin” is iets waartegen een oplossing moet worden geplaatst, die minsten even- zo niet krachtiger is.
1. Het veiligheidsprobleem is oplosbaar.
2. Het afvalprobleem is oplosbaar
3. De lange doorlooptijden en lange realisatie-tijden zijn oplosbaar met een doorgedreven serie-productie.
Het enige wat nog niet is overwonnen is de menselijke weerstand. Die kan worden opgelost door de nabijgelegen consumenten een mogelijkheid te geven om enerzijds deel te nemen en anderzijds een energetisch voordeel te verkrijgen. Let wel een energetisch voordeel, daarom geen gesubsidieerde voordeel.
Het energetische voordeel kan bestaan uit eenzelfde voordeel als het voordeel dat wordt gegeven aan “mede investeerders” in zonnepanelen. In dit geval is het een gesubsidieerde voordeel. Maar het gelijkheidsprincipe moet een investeerder in zonnepanelen tenminste op hetzelfde niveau plaatsen als de bezitter van een nucleaire “capaciteits coin”.
Een niet te onderschatten alternatief kan eruit bestaan om goedkopere electriciteits distributie te doen naar deze gebruikers. Dit zou zeer competitief kunnen gebeuren voor de consumenten, die binnen een kleine straal van de kleine centrale wonen. Het monopolie van de distributie van elektriciteit staat namelijk loodrecht op alle Europese verdragen, dus het is geen hypothetische hersenspinsel om dit monopolie in vraag te stellen.
Een zeer competitieve technische alternatieve elektriciteit distributie kan worden uitgebouwd met lichtjes diepere “energie tunnels”. Gevaarlijke hoge druk gasleidingen liggen typisch op maximaal 2 meter diepte. Riolering zal meestal ook niet dieper dan 3 meter diep liggen (ref ?). Het manueel aanleggen van zulke tunnels zou onmogelijk zijn. Het gerobotiseerde aanleggen van zulke tunnels is recent mogelijk geworden. De Europese Unie heeft er in het kader van het Horizon 2020 project zelfs vrij veel geld in gepompt.
Het aanleggen van nutsleidingen doorheen een labyrint van ondergrondse hindernissen wordt duidelijk geformuleerd als een technisch oplosbaar probleem. Verschillende trans-europese bedrijven versterkten elkaars kennis in het badger project. Badger is een samengaan van Engelse, Duitse en Spaanse spelers. Enkele impressies van dit project worden inline weergegeven:
Een ondergrondse robot-graver zoals “de badger” kan zich bewegen als een vis in het water in onze ondergrond. Geologisch bestaat onze ondergrond uit een granietlaag op 20 meter diepte met daarop een mengsel van zand, beton en hindernissen.
HET BEPALEN VAN RECHTEN EN PLICHTEN.
Een goede democratie heeft een duidelijke scheiding der machten. In het eenvoudige geval van een democratie bestaan deze machten enkel uit rechtsprekende, rechtgevende en uitvoerende macht. In het nucleaire geval moeten zeer veel bijkomende partijen worden gedefinieerd.
Vooraleer het mogelijk is om naar mogelijke voordelen voor de verschillende partijen te kijken is het nodig te kijken naar de mogelijke rechten en plichten van de verschillende spelers.
DE UITSCHRIJVER VAN DE “INITIAL COIN OFFERING”
Elke coin komt, zoals hierboven beschreven, overeen met 1 Watt productie-capaciteit. Deze capaciteit is volledig transfereerbaar. Transfereerbaar indien kinderen het huis verlaten, wat tot minder capaciteit zal leiden. Transfereerbaar indien bijkomende bestellingen binnenkomen, wat tot een verhoogde capaciteit zal leiden. Dit principe past volledig in wat Darwin ooit beschreef als het overleven van hij die zich het snelst kan aanpassen.
DE CONSUMENT.
De consument is de partij die een coin in eigendom heeft. Dit kan een consument zijn, die zijn auto wil opladen, of het kan een industriële bedrijf zijn, wat wil zeker zijn van zijn energie-levering. De eigenaars van een nucleaire coin worden niet verondersteld nucleaire kennis te hebben. Maar zij worden wel verondersteld een minimale toezicht uit te oefenen op de andere partijen. Dit maakt een belangrijke verschil met het huidige model. Het huidige model is monopolistisch en heeft slechts één enkele drijfveer, dat is maximale winst voor de aandeelhouders van de moedermaatschappij. Energie bevoorrading doen en voldoen aan een aantal maatschappelijke plichten horen daar niet bij. Indien één van de andere partijen niet voldoet dan moet de eigenaar van de “nucleaire coin” in staat zijn om zijn vervangen af te dwingen. De mogelijkheid van een systeem om slechte uitvoerders snel te vervangen is een elementaire onderdeel om snel te kunnen bijstellen. Dit zelf bijstellingsvermogen staat in schril contrast met het huidige ingebakken koninkrijk van de status quo, en het ingebakken onmondig maken van de consument.
DE BOUWHEER VAN DE CENTRALE.
De verantwoordelijkheid van de bouwheer bestaat erin om de financiële middelen, samengebracht door de ICO, om te zetten in een werkende centrale. Het is de verantwoordelijkheid om nauw samen te werken met de vergunning houder de engineering leverancier en de technologie leverancier. De financiële middelen samengebracht door de ICO kunnen worden getransfereerd naar de bouwheer naar mate dat de nucleaire centrale wordt opgeleverd. Via het ICO platform is het mogelijk hiervoor toestemming te krijgen van de ICO-eigenaars. De bouwheer kan alles voorzien, gaande van camera’s op de weg over bijgestelde planning tot en met gemaakte kosten. De ICO eigenaars kunnen met een gekwalificeerde meerderheid beslissen over het mandaat van de bouwheer. Concurrentie tussen mogelijke bouwheren is mogelijk tijdens alle stadia van de oplevering. Controle door de goede huisvaders, de bezitters van de ICO munten is steeds aanwezig.
DE TECHNOLOGIE LEVERANCIER.
Technologie mag nooit als een monopolie worden aanzien. In sommige gevallen wordt technologie door de overheid voorzien.
DE ENGINEERING LEVERANCIER.
Het engineering bedrijf is het bedrijf wat de technologie wist om te zetten naar een bouwbare en opvolgbare plan. De engineering kan worden vergeleken met de rol van een architect tijdens de bouw van een gebouw. Er zijn duidelijke rechten verplichtingen voor deze partij. Engineering wordt typisch betaald als een percentage van het op te leveren product.
DE CENTRALE EXPLOITANT.
De rol van de centrale exploitant kan worden vergeleken met de rol van de syndicus van een gebouw. Hij dient verantwoording af te leggen bij de eigenaars van de ICO. Volgens het Mankala principe worden de werkingskosten van de centrale gedekt door de bezitters van de ICO.
DE VERGUNNING HOUDER.
Het belangrijkste kenmerk van de Canadese regulator is dat de vergunning transfereer baar is. Het staat de vergunning houder vrij een vergunning in te trekken, binnen de overeengekomen contractuele criteria. De vergunning houder dient samen te werken met de bouwheer van de centrale, met technologie en energie leverancier en met de centrale exploitant. De kost van de vergunning wordt afgerekend als een werkingskost.
DE NUCLEAIRE REGULATOR.
Het is de verantwoordelijkheid van een nucleaire regulator om duidelijke reglementen op te stellen, die door de vergunning houder naar de parktijk kunnen worden vertaald.
DE BRANDSTOF LEVERANCIER EN AFVAL VERWERKER.
De verantwoordelijkheid van het leveren van nucleaire brandstof en het verwerken van nucleaire afval horen thuis in één enkele entiteit. Vandaag is dit gescheiden, vooral omdat er destijds nog geen afval oplossing was. Vandaag is die er wel. De prijs van de afvaloplossing is rechtstreeks afhankelijk van de gekozen brandstof. Zoals eerder uitgelegd kan brandstof bestaan uit afval van oude centrales. Dit is zo voor snelle kweekreactoren. Indien Thorium wordt gebruikt.
DE “SETTLEMENT” MAATSCHAPPIJ.
De electronische munten geassocieerd met productie moeten worden omgezet in verbruik en/of verkoop. De settlement maatschappij heeft de verantwoordelijkheid om deze koppeling in reële tijd te voeren. Op elk moment kan de ICO bezitter nagaan wat zijn productie was, wat zijn verbruik was en hoeveel hij zal vergoed of hoeveel hij moet opleggen op het einde van de overeengekomen periode, bv. Een maandelijkse periode, maar dit zou ook een wekelijkse periode kunnen zijn.
DE VERZEKERAAR.
Zonder een verzekerbaar product zal de vlieger nooit opgaan. Dit was zeker in het begin van de nucleaire industrie een onopgelost probleem. Men was namelijk niet in staat was om het nucleaire risico in te schatten. De huidige nucleaire verzekeraar is nog steeds de overheid.
Ondertussen is veel meer gekend omtrent de werkelijke kosten bij een nucleaire ramp. Door belangrijke ontwerpfouten te herkennen kan het risico zwaar verminderd worden. Het spreekt voor zich dat een zware verminderde risico een gigantische opportuniteit is voor mogelijke verzekeringsbedrijven.
DE SCHATTER VAN HET NUCLEAIRE RISICO.
Voor grote industriële bedrijven wordt zulk een schatter vaak ingeschakeld. In de jaren vijftig moesten die schatters min of meer passen omdat niemand wat afwist van nucleaire energie, laat staan dat er een realistische aanvoelen van de risico’s bestond. Ondertussen zijn we dit stadium lang voorbij. Het is wél mogelijk om te schatten wat de schade is bij een ongeval. Het is wél mogelijk om te schatten wat het zal kosten om schade te herstellen. Voor Fukushima moest alles binnen een bepaalde straal worden afgegraven, hiertegenover stond een grote kost, groot maar niet onmogelijk schatbaar. Indien nu vloeibare zouten of vloeibare metalen (bv. Lood Bismut) als primaire koelmiddel worden gebruikt dan zal deze opruimkost veel lager zijn, vooral omdat deze stoffen niet in water oplosbaar zijn. Indien het primaire koelmiddel water is dan wordt er stoom gevormd een “ideaal” transportmiddel voor Nucleaire partikels.
DE ENERGIE DISTRIBUTEUR.
Vandaag is het zo dat het mogelijk is zonnepanelen in een coöperatieve vorm aan te kopen. De elektriciteit van die zonnepanelen kan dan in mindering gebracht worden op de elektriciteit factuur. Zoals hierboven beschreven is dit een verborgen vorm van subsidie, maar als het kan voor een vervuilend zonnepaneel, dan moet het ook kunnen voor de duidelijk aantoonbaar veel properdere nucleaire centrale.
DE POLITICUS.
In een democratie is het de rol van de oppositie om nieuwe leefbare programma initiatieven aan te leveren. In een situatie waar bepaalde partijen reeds lang de ganse gemeentelijke situatie totaal konden blokkeren is dit een enorme kans voor een lokale politicus. Een kans die iemand kan toelaten een standbeeld op het gemeenteplein te krijgen. Het is niet langer zo dat het landschap moet ontsierd worden door windmolens. Een nucleaire centrale is een vindplaats van goedkope energie, een lokplaats voor nieuwe economische tewerkstelling.
ROL VOOR DE OVERHEID.
Een kleinere rol voor de overheid is nodig, zo niet zal het model falen. Dit model is uitgegaan van een marktmodel. Zelfs het model uitgewerkt door Margereth Thatcher had belangrijke centralistische tekortkomingen. Het huidige energetisch model is door een van centrale planning. De rol van de overheid zou regulerend moeten zijn, niet communistisch controlerend.
EEN FINANCIËLE VOORDEEL VOOR ALLE BETROKKEN PARTIJEN
De beste manier om het financiële voordeel te beschrijven is om dit partij per partij te begrijpen.
DE CONSUMENT.
Omdat via de ICO vele tussenpersonen worden uitgeschakeld heeft de consument een duidelijk voordeel. Indien een consument aandelen koopt van een energiebedrijf dan betaalt hij op dat aandeel vennootschapsbelasting, dividendbelasting bovendien moet het energiebedrijf lenen om de centrale te financieren. In het geval van een ICO ontvangt de consument rechtstreeks vergoeding onder de vorm van elektriciteit.
Indien de consument dichtbij een centrale woont dan kan elektriciteit worden afgeleverd aan een sterk verminderd distributie-tarief. In het begin kan dit zeker zo zijn voor de KMO-bedrijven in een bepaalde industriezone, maar de ambitie naar individuele gezinnen mag bestaan.
Indien een kost van 4500 Euro per KW aan investering wordt vooropgesteld dan kan volgens het Mankala principe deze investering omgezet worden naar afgeleverde hoeveelheid elektriciteit.
Eén enkele KW aan vermogen kan in het nucleaire geval bijna 365 dagen per jaar en 24 uur per dag leveren. Per jaar kom dit overeen met 365 * 24 KWh elektriciteit = 5110 KWh/jaar, iets meer dan het gemiddelde gezinsverbruik. De werkingskosten van de centrale en brandstofkosten werden even buiten de vergelijking gelaten, maar deze zijn in het nucleaire geval bijzonder laag. Moest diezelfde consument toegang hebben tot de groothandelsmarkt dan zou hij wellicht een kost betalen ergens tussen 0,05 en 0,14 Euro per KWh. Uitgedrukt in Euro wordt dit dan een jaarlijkse kost tussen 255,5 en 715,4 Euro. In het laatste geval iets wat zich terugbetaald na 6 jaar, zonder subsidie. Omdat de levensduur van een nucleaire centrale 40 jaar is, kan dit tot 28 616 Euro opleveren. Een bezitter van een elektrische wagen en een warmtepomp voor zijn verwarming kan natuurlijk een hoger capaciteit aankopen.
Ter vergelijking zonnepanelen om dezelfde hoeveelheid energie op te leveren kosten een veelvoud van deze investering, in feite worden ze nooit terugbetaald, er is een waanzinnig hoge subsidiëring nodig om de investering te verantwoorden. Een subsidie, die werd doorgerekend via de opslag-kost en de distributie-kost, een subsidie afgedragen op de andere productiemethodes. Omdat nucleair veel minder CO2 in de lucht brengt dan zon en windenergie zou een nucleaire productie ondersteund door een Mankala-ICO eveneens moeten genieten van dezelfde voordelen. Zonnepanelen hebben een levensduur van maximaal 15 jaar.
Een warmtekracht koppeling aangedreven op aardgas kost eveneens ongeveer 5000 Euro per KW vermogen. De levensduur is 10 jaar en geen 40 jaar. Bovendien moet de brandstof nog worden betaald, per KWh opgewekte vermogen is dit 4 KWh aan aardgas, aan 0,07 Euro per KWh wordt dit 0,28 Euro.
DE EXPLOITANT.
De centrale exploitant baat de centrale uit op een winstgevende manier.
Omdat het recht tot exploitatie een transfereerbare recht kan zijn zal hij verplicht worden om creatief met kosten om te springen en de kosten zo laag mogelijk te houden. Een exploitatiebedrijf kan/mag en moet zelfs rendabel zijn. Maar het staat wel onder de controle van de ICO-eigenaars.
HET VOORDEEL VOOR DE ELEKTRICITEIT DISTRIBUTEUR.
Op het eerste zicht zal er bij heel grote elektriciteit distributie bedrijven weinig appetijt bestaan.
De hoogspanningsdistributeur zal normaal geen probleem hebben met bijkomende productie, na verloop van tijd kan hij deze zelfs uitvoeren.
Voor de lagere spanning distributeur zal er een probleem van maken indien rechstreeks aan industrie wordt geleverd, in principe wordt dit vandaag reeds gedaan.
POLITIEK AANVAARDBAAR MAKEN.
Het politiek aanvaardbaar maken van kleine modulaire centrales is een moeilijke opdracht. Het huidige zakelijke Electrabel vond zijn oorsprong van voor het bestaan van België.
HET HUIDIGE POLITIEKE MODEL
Het huidige electrisch-politieke model is gebaseerd op een paar sleutelelementen:
EEN MEER INNOVATIEVE POLITIEKE MODEL
Een voordeel voor politici moet worden gedefinieerd, zoniet zal een verandering niet mogelijk worden.
Dit innovatieve model moet een aanneembaar alternatief opleveren. Een alternatief wat kan worden onderschreven door verschillende politici.
AANMAKEN VAN EEN MEETBARE GROEP VAN NUCLEAIRE MEDESTANDERS.
Dit is een eerste stap om politici te laten nadenken. Het publiceren van deze nota’s op een blog is een eerste stap. Het is veel moeilijker om iets nieuws op te bouwen dan dat het eenvoudig is om bovenop iets bestaands te gaan parasiteren.
SOCIALE MEDIA JACHT OP GELEGALISEERDE CORRUPTIE.
Het grootste nadeel van het huidige model is dat het bedacht is vooraleer dat er sociale media bestonden. Met de regelmaat van een klok komen er nieuwe kleine schandalen bovendrijven van bepaalde voordelen voor politici. Websites zoals Cumuleo.be zijn nog maar begonnen. Politici van alle partijen zullen ermee moeten leren leven dat het spelletje van zitpenningen in parastatale ondernemingen en dochterondernemingen van deze parastatalen een zichtbaar mechanisme is geworden.
VOORDEEL VOOR GEMEENTELIJKE OVERHEDEN.
Het intercommunale systeem maakt vele gemeentelijke begrotingen sluitend. Indien een energievorm aankomt, die dit onmogelijk maakt, dan zal deze energievorm mislukken. Het oorspronkelijke intercommunale systeem vond zijn oorsprong ongeveer 200 jaar terug, het was de bedoeling om in te staan voor de energieproductie van een combinatie van gemeenten. De grote kerncentrales van Doel en Tihange namen de nood voor deze productiecapaciteit weg.
DUIDELIJKE VOORDEEL VOOR LOKALE BEDRIJVEN.
Bedrijven, die zich vestigen in de buurt van een nieuwe modulaire elektrische nucleaire centrales, kunnen van een rechtstreeks competitief voordeel genieten. Dit is namelijk een vindplaats
DUIDELIJKE VOORDEEL VOOR LOKALE KIEZERS.
Een combinatie van tewerkstelling in een competitieve maak-economie samen met een verminderde energie-factuur zijn geen onmogelijk boodschappen voor lichtjes populistische politici.
OVERZICHT VAN HET NIEUWE MODEL.
BESLUIT HOOFDSTUK
Barrières bestaan om overwonnen te worden. Een eerste stap in het overwinnen is het benoemen van een barrière. Door deze tekst beschikbaar te maken onder de vorm van een blog moet het mogelijk zijn alle barrières te benoemen en de eerste stappen naar een energie onafhankelijkheid in te zetten.